20 kwietnia obchodziliśmy międzynarodowe święto sklepów płytowych i fizycznych nośników dźwięku - Record Store Day. W tym roku święto wydawców i entuzjastów muzyki z tradycyjnego nośnika było obchodzone na całym świecie po raz piąty i jak zawsze - w trzecią sobotę kwietnia. Zeszłoroczna edycja spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem melomanów, a w tym roku organizatorzy i wszyscy ludzie zaangażowani w całe wydarzenie przyjęli sobie za cel dostarczyć fanom muzyki równie dużo atrakcji. W obchodach święta płyt uczestniczyły sklepy, wytwórnie płytowe, media i - oczywiście - ludzie stawiający muzykę na pierwszym miejscu. Aby uczestniczyć w obchodach i sprawdzić, jak to wszystko wyglądało, nastawiliśmy budzik na taką godzinę, o jakiej w sobotę dawno nie dzwonił i sprawdzaliśmy, jak wyglądały obchody Record Store Day 2013 w Warszawie. Zwiedzanie zaczęliśmy tuż po dziesiątej u zbiegu ulic Tamka i Kopernika. To dobry punkt wypadowy dający dostęp do co najmniej kilku sklepów muzycznych.

Spędzając większość czasu w domowym zaciszu można słuchać muzyki, oglądać filmy, czytać książki i oddawać się innym tego rodzaju przyjemnościom, ale wiadomo - siedząc na fotelu lub rozwalając się z kocem na kanapie dziadziejemy, parciejemy i kapcaniejemy. Czasami trzeba gdzieś wyjść i się odchamić, mimo że człowiek tak naprawdę chamem się nie czuje. Nigdy nie wiadomo, może coś się zmieniło od ostatniego odchamiania. Słuchając sprzętu podłączonego kablami Audionova też można mieć wrażenie, że wszystko jest w porządku, dopóki nie spróbuje się czegoś innego. Moja ostatnia wizyta w kinie pozostawiła po sobie lekki niesmak. Ludzie generalnie byli zajęci chrumkaniem popcornu i siorbaniem coli, a uwagę zwracali tylko na najgłupsze fragmenty filmu. Idiotyczne żarty wywoływały śmiech, natomiast bardziej inteligentne wstawki przechodziły bez echa. Puchar za suchar. Do tego obowiązkowo pół godziny reklam na początek. Zrozumiałem słowa Tomasza Raczka, który na jednej z konferencji prasowych powiedział, że nie chodzi do kina, bo woli oglądać filmy w domu. Ale przecież nie samym kinem człowiek żyje. Ostatni bastion sztuki? Wiadomo - teatr.

Czy lepiej słuchać muzyki z fizycznych nośników, czy może z plików? Zdaje się, że w najbliższym czasie będzie to jeden z tematów, które podzielą audiofilską społeczność i będą się ciągnąć miesiącami. Fani plików mają swoje racje, a osoby obstające przy płytach CD i winylach - swoje. Rozmowy dotyczyły do tej pory głównie jakości brzmienia i wygody użytkowania, ale doszedł do tego jeszcze jeden aspekt, powiedzmy sobie, prawno-finansowy. Otóż kupując płytę CD w sklepie możemy wsadzić ją do odtwarzacza, przesłuchać kilka razy, a potem bez większych problemów odsprzedać innemu melomanowi, na przykład za pośrednictwem internetowych serwisów aukcyjnych. Album kupiony za 40 zł często można puścić w świat za 20 zł, nie wspominając już o takich przypadkach, kiedy płyta staje się przedmiotem kolekcjonerskim, mały nakład szybko się rozchodzi, tłoczenie nie jest wznawiane i cena idzie w górę, dochodząc nawet do kilkuset lub kilku tysięcy złotych. A co się dzieje w przypadku, gdy zakupione przez nas całkowicie legalnie pliki już nam się znudzą? Przecież za niektóre albumy, szczególnie te dostępne w jakości HD (czyli 24/96, 24/192 lub jak by ich nie nazywać) kosztują niewiele mniej, a czasami nawet więcej, niż płyta CD leżąca na półce w sklepie. Jeśli wydajemy na audiofilskie pliki 30 lub 40 zł, po czym okazuje się, że muzyka średnio nam leży, to dobrze byłoby się jej pozbyć i odzyskać chociażby część wydanej kwoty. Logiczne.

Audiofilizm jest przez tak zwanych normalnych ludzi postrzegany jako dziwactwo lub rodzaj niegroźnej choroby. Jednak dla większości osób zainteresowanych samą muzyką, nabywanie doświadczenia ze sprzętem służącym do jej odtwarzania jest w pewnym sensie naturalne i nieuniknione. Nie trzeba od razu mieć pełnego, audiofilskiego systemu z wielkimi kolumnami i wzmacniaczem lampowym. Wystarczy, że taki zwykły meloman usłyszy różnicę między jednymi słuchawkami a drugimi i bach - od tego momentu prawdopodobnie zacznie zwracać uwagę nie tylko na to, czego słucha, ale także - na czym. Wymyślne gramofony przypominające jakieś dziwne maszyny do przeprowadzania eksperymentów fizycznych są daleką fazą ewolucji tej choroby, ale zasadniczo człowiek szukający wkładki do gramofonu za dziesiątki tysięcy złotych i ten, który przesiadł się ze standardowych pchełek na jedne z tańszych słuchawek Sennheisera czy Beyerdynamika to właściwie ta sama grupa odbiorców - dzieli ich tylko stopień zaawansowania tej dziwacznej przypadłości. Obaj dążą do tego samego - większej radości ze słuchania. Z tym, że jeden z nich jeszcze nie wie, czym to się może skończyć, a drugi prawdopodobnie dowiedział się wtedy, kiedy było już za późno.

Tomasz Ferszt jest absolwentem Wydziału Farmacji Akademii Medycznej w Łodzi, przez ostatnich kilkanaście lat związany z branżą medyczną. Prywatnie miłośnik jazzu, nu-jazzu i elektroniki, choć nie stroniący od Bacha i ostrych riffów Meshuggah. Jako pasjonat sprzętu audio i dobrego brzmienia wciąż eksperymentował z kablami i akcesoriami hi-fi podczas budowania kolejnych domowych systemów. W 2010 roku postanowił zająć się dotychczasowym hobby zawodowo i rok później założył firmę Sevenrods, zajmującą się produkcją kabli i akcesoriów audio. Ta niewielka manufaktura w ciągu zaledwie kilku lat stała się zauważalna, żeby nie powiedzieć - dobrze rozpoznawalna wśród polskich audiofilów.

Większość produkowanych obecnie głośników, kolumn i słuchawek bazuje na przetwornikach elektrodynamicznych, w których membrana jest wprawiana w ruch przez cewkę umieszczoną w polu magnetycznym. Z czego zrobiona jest membrana, jaki ma kształt jak duży jest magnes - to wszystko jest oczywiście ważne, ale zasadnicza koncepcja działania pozostaje taka sama zarówno w tanich głośnikach komputerowych, jak i ekskluzywnych, hi-endowych kolumnach do salonu. Można powiedzieć, że to drugie jest w istocie bardzo dopieszczoną, wysoce rozwiniętą wersją pierwszego. Są jednak inne rozwiązania, które w ogólnym zarysie rynku stanowią wprawdzie margines, ale w środowisku audiofilskim są bardzo cenione. Są to głośniki magnetostatyczne i elektrostatyczne. Bodaj największym na świecie specjalistą od tych ostatnich jest MartinLogan - amerykańska firma mogąca pochwalić się ogromnym doświadczeniem w produkcji paneli elektrostatycznych.

Wykorzystywanie znanych twarzy do promowania rozmaitych produktów nie jest zjawiskiem nowym, ani tym bardziej dziwnym. O ile jednak kredyt w banku może reklamować serialowy aktor, a lek na zaparcia pierwsza lepsza sezonowa gwiazdka, to w przypadku sprzętu grającego musi to być ktoś z branży muzycznej - artysta lub znany realizator nagrań. Producenci słuchawek zdali sobie z tego sprawę stosunkowo niedawno, ale już możemy mówić o prawdziwym ruchu w biznesie. Wysyp nauszników sygnowanych nazwiskami znanych muzyków stał się faktem. Udział samych artystów w projektowaniu czy testowaniu danych modeli wydaje się wątpliwy - często są to słuchawki zbudowane na bazie modeli, które były obecne w katalogach od dłuższego czasu. Są dostępne w innych wersjach kolorystycznych, czasami mają dodatkowe funkcje lub elementy wyposażenia i - przede wszystkim - gdzieś na pałąkach, muszlach czy przewodach noszą odpowiednie loga i napisy świadczące o tym, że swoim nazwiskiem promuje je prawdziwa gwiazda. 

Dopiero co pisaliśmy o słuchawkach inspirowanych motoryzacją i systemie nagłaśniającym marki Sonus Faber stworzonym specjalnie dla nowego auta Pagahi - Huayry, a już pojawiła się kolejna informacja z tej dziedziny. Tym razem chodzi o system B&W montowany w nowym Maserati Quattroporte. Dla brytyjskiego producenta zestawów głośnikowych projektowanie systemów car audio to już nie pierwszyzna - wcześniej firma współpracowała z Jaguarem, tworząc systemy nagłaśniające do modeli XJ i XF. Specjalnie się temu nie dziwiliśmy, w końcu swój wspiera swego. Tym razem jednak nagłośnienie B&W pojawiło się w limuzynie z Włoch, a to nie tylko spore wyróżnienie, ale także informacja, że być może niedługo brytyjska firma będzie postrzegana nie tylko jako producent kultowych Nautilusów, ale także specjalista od najwyższej klasy sprzętu samochodowego.

Najmodniejszym rodzajem sprzętu audio w ostatnim czasie jest DAC - przetwornik działający jak zewnętrzna karta dźwiękowa do komputera. Niektórzy uważają, że rynek ten napędzili audiofile wierzący w to, że wyeliminowanie błędów odczytu płyty i zastąpienie tego procesu odczytem plików z pamięci lub dysku pozwoli poprawić jakość brzmienia takiego źródła. Tak, jasne. W ogólnym ujęciu rynku audiofile o niczym nie decydują, co udowodniła już spektakularna klapa formatu SACD. O popularności DAC-ów przesądziły inne względy - czysto praktyczne i ekonomiczne. Kiedy na setki płyt kompaktowych w kolekcji przypadało kilka lub kilkanaście albumów w postaci plików na dysku (które audiofile trzymali na przykład dlatego, że płyty z daną muzyką niezwykle ciężko było dostać), problemu nie było. Zaczął się jednak pojawiać, kiedy ilości albumów zapisanych na twardzielu zaczęły iść w dziesiątki i setki, a po jakimś czasie trzeba było przeznaczyć na nie oddzielny dysk, co wcale nie było rzadkością.

Kiedy myślimy o przenikaniu się świata sprzętu audio z rynkiem motoryzacyjnym, do głowy przychodzą nam głównie radia samochodowe lub wielkie subwoofery przeznaczone do montażu w bagażniku. Rynek car audio to często zupełnie inne marki i rozwiązania, które nie mają wiele wspólnego z urządzeniami przeznaczonymi do użytku domowego. Kilka firm znanych audiofilom zaczepiło się jednak na rynku motoryzacyjnym, montując nagłośnienie w autach kilku luksusowych marek, co często stawia przed nimi zupełnie nowe wyzwania. Naim, którego nagłośnienie mogą zamówić właściciele Bentleyów, nigdy na przykład nie był zmuszony do oszczędzania miejsca, a Bowers&Wilkins musiał wynaleźć nowy rodzaj subwoofera, aby ten zmieścił się w samochodach Jaguara. To jednak wciąż zainteresuje tylko tych, których stać na takie auta. Rodzi się więc nowa moda - słuchawki zainspirowane motoryzacją.